1. Fahri Trafik Müfettişi Nedir?
Fahri trafik müfettişliği Karayolları Trafik Kanunu’nun Ek 6’ıncı maddesinde düzenlenmiştir. Buna göre, sürücülerin trafik kurallarına uyup uymadığını denetlemekle sorumlu olan yetkililere yardımcı olmak üzere Karayolları Trafik Güvenliği Kurulunca önerilen ve Karayolları Trafik Güvenliği Üst Kurulunca uygun görülen kişilere, valilerce fahri trafik müfettişliği görevi verilecektir.
İç İşleri Bakanlığı’nca 01.05.1997 tarihli Fahri Trafik Müfettişliği Görev ve Çalışma Yönetmeliği hükümlerine göre, fahri trafik müfettişi olabilmek birtakım şartlara bağlanmıştır. Bu şartları tamamlayan kişiler, ilgili eğitimleri aldıktan sonra fahri trafik müfettişliğine hak kazanacaklardır.
2. Fahri Trafik Müfettişinin Tanzim Ettiği Trafik Para Cezası Tutanağı
Karayolları Trafik Kanunu’nun getirdiği trafik kurallarının ihlal edilmesi halinde, fahri trafik müfettişleri kendilerine verilen yetkiye göre yalnızca birtakım ihlaller bakımından ihlalle ilgili tespit tutanağı düzenleyebilirler.
Her ne kadar fahri trafik müfettişliğine böyle bir yetki verilmiş olsa da unutulmaması gereken husus bu kişilerin kolluk görevlisi olmadığıdır.
Nitekim bazı durumlarda bu kişilerin yazdığı cezaların iptali de sağlanabilmektedir.
3. Fahri Trafik Müfettişliği Ceza Tutanağına İlişkin İptal Dilekçe Örneği
……….. NÖBETÇİ SULH CEZA HAKİMLİĞİNE
İTİRAZ EDEN:
VEKİLİ:
KARARINA İTİRAZ EDİLEN:
TUTANAĞIN TANZİM TARİHİ:
TUTANAĞIN TEBELLÜĞ TARİHİ:
KONU: …….Fahri Trafik Müfettişliği Büro Amirliği’nin …….. tarihli ……. Seri nolu ………. Sıra nolu trafik ceza tutanağında yazılı para cezasının iptali hakkındadır.
AÇIKLAMALAR
Yukarıda bilgileri yazılı trafik para cezası tutanağı, müvekkilin aracının tescil plakasına göre araç sürücünün gıyabında düzenlenmiştir. Düzenleme sebebi olarak ise, ……………… belirtilmiştir. Ancak fahri trafik müfettişi …………… tarafından düzenlenen tutanağın ekinde, …………………………………. İhlalin gerçekleştiğine ilişkin HERHANGİ BİR FOTOĞRAF, KAYIT YA DA BELGE BULUNMAMAKTA olup söz konusu eylemlerin müvekkilin sahibi olduğu araç/aracın sürücü tarafından yapıldığında ilişkin de herhangi bir ŞİKAYET YOKTUR. Hal böyleyken tamamen gerekçesiz ve MUĞLAK bir şekilde tanzim edilen tutanağın farazi değerlendirmeye dayalı ve hukuka aykırı olduğu açıktır. Nitekim fahri trafik müfettişlerinin tespit ettikleri ihlali herhangi bir şekilde ispat etme yükümlülüğünün bulunmadığının kabul edilmesi mümkün değildir. Aracın şoförünün idari para cezasına konu trafik ihlalini işlediğine dair belge ve bilgiye dayalı her türlü şüpheden uzak bir şekilde tutanağın ekine bir delil sunulmalıdır.
Hukuk devletinin temel ilkelerinden birisi de Anayasa’nın 2.maddesinde ifade edilen “belirlilik” ilkesidir. Bu ilkeye göre kanuni düzenlemelerin hem kişiler hem de idare yönünden herhangi bir tereddüde ve şüpheye yer vermeyecek şekilde açık, net, anlaşılır ve uygulanabilir olması, ayrıca HUKUKİ GÜVENLİK ilkesi gereği devlet faaliyetlerinin önceden tahmin edilebilir, öngörülebilir olması gerekmektedir.
Hukuki belirlilik ilkesi bağlamında yasaların vermiş olduğu ucu açık yetkiler vasıtasıyla tesis edilen işlemlerin hukuki denetiminin düzgün bir şekilde yapılması gerekmektedir. Ancak somut olay bakımından fahri trafik müfettişi tutanağına ekli herhangi bir fotoğraf, kamera veya video kaydı bulunmamakta, ayrıca söz konusu olayı tam anlamıyla aydınlatır herhangi bir tutanak da düzenlenmemiştir. Söz konusu kabahatin nasıl gerçekleştirildiği hususunda belirsizliğin mevcut olması, fahri trafik müfettişliği ceza tutanağında denetime elverişli bir delilin trafik büro amirliği tarafından trafik para cezası tutanağının ekine sunulmaması idarenin belirliliği ilkesine ve hukuk devleti ilkesine açıkça aykırılık teşkil etmektedir. Ayrıca belirtmemiz gerekir ki fahri trafik müfettişi tarafından düzenlenen idari yaptırım kararı tutanağının resmi evrak niteliğine haiz evraklardan olup olmadığı hususu gerek doktrinde ve gerek uygulamada tartışmalıdır.
Nitekim, fahri trafik müfettişi tarafından düzenlenen ve herhangi bir fotoğraf veya kamera görüntüsüne dayandırılmayan tutanaklara itiraz edildiğinde söz konusu para cezasının iptal edildiği görülmektedir.
Yargıtay 7. Hukuk Dairesi E.2014/17324, K.2014/20836 ve 09.12.2014 tarihli kararı “Dosya kapsamına göre itiraz eden M.. S.. O..adına kayıtlı .. plakalı araç hakkında İzmir fahri trafik müfettişi tarafından 11/02/2013 tarihinde trafik ışıklarına uymamaktan dolayı ceza tutanağı tanzim edildiği, mahkemece İzmir Trafik Denetleme Şube Müdürlüğünden konu ile ilgili getirtilen tutanak ve diğer belgeler arasında bulunan 21/02/2013 teslim tarihli 1016117 sıra numaralı trafik kuralı ihlali tespit tutanağı içeriğine göre ihlal yapan aracın T.. H.. marka arazi aracı olduğunun tespit edildiği, halbuki itiraz edene ait aracın ise T.. C.S/D 1.4 hususi otomobil olduğu, itiraz edenin ihlal anında aracının Mardin ilinde olduğunu ve bu durumun mobese kayıtları ile de görülebileceğini savunduğu, bu durumda ihlali gerçekleştiren araç plakasının ceza tutanağına yanlış yazılmış olabileceği gözetilmeksizin, tutanaklardaki bu çelişki açıklığa kavuşturulmadan başvurunun kabulü yerine yazılı şekilde reddine karar verilmesinde isabet görülmemiş…” şeklindedir.
Yine Yargıtay E.2003/47, K.2003/2289 ve 06.05.2003 tarihli kararı “Fahri trafik müfettişi tarafından yapılan tesbit ve ihbar üzerine düzenlenen ceza tutanağının dayanağı 28.12.2001 tarih, 317567 sayılı tutanakta Tempra marka koyu renkli olarak saptanan 07 .. 51 plaka no.lu aracın beyaz renkli Kia-Sephia marka ve tipli araç olduğu motorlu araç trafik ve tescil belgeleri içeriklerinden anlaşılmasına göre itirazın kabulü ile cezanın kaldırılmasına karar verilmesi yerine reddinde isabet görülmemiş…” şeklindedir.
İşbu nedenlerle, hukuk devleti ve idarenin belirliliği ilkelerine aykırı, muğlak ve farazi değerlendirmeye dayalı itiraz konusu olan trafik para cezası tutanağının iptalini talep etmekteyiz.
HUKUKİ NEDENLER: Karayolları Trafik Kanunu ve ilgili yönetmelikler, CMK, Anayasa ve sair her türlü yasal mevzuat.
DELİLLER:
SONUÇ VE İSTEM
- İtirazın KABULÜNE,
- …………. Fahri Trafik Müfettişliği Büro Amirliği tarafından ……… seri nolu ……… sıra nolu trafik para cezası tutanağının İPTALİNE
Karar verilmesini talep ederiz. …./……../2023
İtiraz Eden